Nutella of fiets? | Bauxiet: Het nieuwe “goud” van Maleisië.

Tijdens een weekendje weg richting Cherating, Kuantan, aan de oostkust van west-Maleisië, reden we langs kilometers autobaan die geheel bedekt waren onder een laag rode stof.

Dit wekte mijn nieuwsgierigheid. Zeker bij het aanzicht van tientallen hectares opgedoekte palmolie plantages. Gewoon afgezaagd en omgelegd..

 

 

Als je weet dat Maleisië, samen met Indonesië, zo’n 80% van de totale palmolie productie voor zijn rekening neemt, vond ik dit wel raar. Heel raar.

Waarom werden palmplantages zo abrupt afgedankt? En waar komt die enorm dikke laag rood stof vandaan?

Ik ging op zoek naar antwoorden en stuitte op de strijd tussen palmolie en Bauxiet..

 

De palmolie industrie

Waarom is palmolie schadelijk?

Zoals we allemaal weten wordt er in Nutella palm olie verwerkt en niet alleen in Nutella, maar in duizenden producten die we dagelijks eten of gebruiken zit palmolie. Van make-up tot margarine en van wasmiddel tot chocolade.

Zelfs in Bio en Vegan producten wordt het gebruikt. En nog hypocrieter: in biobrandstof…

 

 

Palmolie op zich is niet slechter voor de gezondheid dan andere oliën of vetten, het is gewoon goedkoper. Er zijn honderden onderzoeken gedaan, maar de conclusie luidt toch Palm olie is vooral slecht om de schade die de productie ervan aanricht.

In Maleisië alleen al heeft bijna 6 miljoen hectare regenwoud plaats gemaakt voor palm olie plantages. Dat is bijna 2 keer heel Nederland..

Daarvoor werden honderden exotische diersoorten uit de weg geruimd of dakloos, zeldzame tropische planten verdwenen en ook het biologisch evenwicht kreeg een niet te herstellen opdonder. Om het over het trieste uitzicht maar niet te hebben..

 

De palmolie industrie

Vanaf 1870 wordt er al palmolie vervaardigd in Maleisië, op kleine schaal. Pas in de jaren ’60 wordt de productie opgevoerd door een diversificatie plan van regering die streeft naar meer financiële onafhankelijkheid van de rubber en tin productie.

In Maleisië wordt 40% van de palmolie plantages gecultiveerd door kleine boeren die daarmee zo’n 2000RM (€ 420,-) per maand ophalen. De overige 60% is in handen van de palmolie gigant Sime Darby (onderdeel van de IOIgroup) die niet enkel verdient aan de eigen plantages maar ook aan de kleine palmolie boeren…

Bauxiet: het nieuwe “goud” van Maleisië

Wat is bauxiet nou weer?

Bauxiet is geen mineraal, maar eerder stukken rots die gevormd wordt door allerlei mineralen en restbestanddelen uit tropische of sub-tropische bodems. Deze samen vormen bauxiet.

Het wordt, buiten Maleisië, ook in oa. India, Australië, Brazilië en China gewonnen en vooral gebruikt als basis materiaal voor aluminium.

En dat gebruiken we dus (net als palmolie) echt met bakken. In een gemiddelde auto zit ongeveer 160 kg aluminium en dan hebben we het nog niet over vliegtuigen, treinen, boten, helicopters en industriële machines. Ook je keuken zit er vol mee..keukengerei, koelkasten, werkbladen en blikjes.

En zelfs je fiets blijft niet bespaard en bestaat voor het over grote deel uit aluminium..

De bauxiet mijnen

In 2014 stopt Indonesië, tot dan toe de grootse bauxiet leverancier voor de grote alles-verslinder China, met het exporteren van bauxiet. China kwam dus van een koude kermis thuis en klopte aan bij Maleisië, die dankbaar de deur openzette voor deze nieuwe financiële verrassing.

Zoekt en gij zult vinden

En zo werd er een enorme voorraad van deze kostbare rots gevonden in Kuantan. Onder de palmolie plantages.

Die gaan dus maar weer zonder probleem plat, want met bauxiet zijn de verdiensten voor een kleine palmolie boer zoals Surin Beris 67, geen 18000RM (€ 2520,-) per half jaar, maar 1 miljoen Malaysian Ringgits (€ 206.500,-)!

 

De keus was dus gauw gemaakt voor Surin Beris. ‘Ik ben dankbaar voor dit geschenk van Allah’ vertelde hij aan de The MalayOnline.

Nu gaan er dus niet alleen hectares regenwoud plat, maar ook de palmolie plantages en worden er zelfs hele gebergten, op amateuristische en niet gecontroleerde wijze afgegraven en geplunderd op zoek naar dit rood gesteente.

Het hek van de dam..

In vier jaar tijd, wordt Maleisië de grootste bauxiet leverancier voor China en er wordt in het wilde weg gegraven, zonder kennis en voorschriften, wat tot gevolg heeft dat bij zware regenval, erg frequent in dit gedeelte van Maleisië, de hopen bauxiet wegspoelen en de hele regio rood kleuren.

Water raakt besmet en brengt daarmee komt nu ook de volksgezondheid in gevaar. Ook het rond dwarrelende stof zorgt voor de nodige luchtwegen klachten.

 

 

In 2015 komen er enkele richtlijnen voor de bauxiet mijnbouw. Maar deze worden niet altijd opgevolgd en er wordt ook illegaal gegraven. All for the money..het probleem blijft de groeien en de klachten ook..

Totdat er in 2017 door de, inmiddels wakker geworden (ja, de verkiezingen komen eraan he..), Maleisische overheid een algemeen bauxiet mijnbouw-verbod wordt opgelegd.

Vanaf juni 2017 is het nu officieel verboden naar bauxiet te graven. (op papier…) De voorraden zijn inmiddels zo groot en wachten opgestapeld in de haven van Kuantan, om geëxporteerd te worden. De overheid wil nu eerst de voorraad opmaken…

Wat er daarna gebeurt..mag Joost weten.

 

 

Ons weekendje weg in de streek Kuantan heeft mij dus wel even aan het denken gezet.

De strijd tegen palmolie gaat verder en dat is goed

Voor het verantwoord produceren en verwerken van palmolie is er inmiddels het RSPO (The Roundtable on Sustainable Palmoil) label. Zo zijn Maleisië en Indonesië daar uitgegooid wegens het niet opvolgen van de door het RSPO label opgelegde regels.

Ook wil de Europese Unie dat er vanaf 2021 géén palmolie meer verwerkt wordt in biobrandstoffen.

Wij zelf moeten letten op de onderstaande labels, dat geeft aan dat wij bewust kiezen voor duurzaam en daarmee hebben wij als consument, normaal gesproken, de kaarten in handen. (ja, wishful thinking..!)

En de strijd tegen verantwoord aluminium?

Voorlopig zijn we nog een stuk verwijderd van het ultieme einddoel: stoppen met de vernietiging van de regenwouden. Na tropisch hardhout en palmolie staat nu bauxiet weer te trappelen van ongeduld om delen kostbaar regenwoud te verorberen.

Kunnen wij als simpele consument op tegen zoveel geldlust?

Ik denk van wel.

In dit artikel, in de Jakarta Post van november 2017, vraagt de handelsminister van Indonesië aan de EU, de campagne tegen palmolie vanwege milieu- en gezondheidsredenen te beëindigen. Hij dreigde zelfs te stoppen met het exporteren van melkpoeder (hoe kinderachtig..) als de EU de palmolie productie zou verstoren. Ook dreigde hij de export van palmolie naar de EU één maand lang stop te zetten.

Levend bewijs dat wij als gemeenschap (met een hulp van de EU en de voedingsgiganten) wel degelijk gehoord worden, invloed hebben en iets kunnen doen. We zullen vanaf nu ook moeten gaan streven naar een aluminium label die het verantwoord mijnen naar bauxiet garandeert..

Dan kunnen wij èn onze achter-achter kleinkids ook nog gewoon genieten van een potje Nutella, een fiets èn de orang-oetans in een echt regenwoud!

 

Koop jij bewust duurzaam en let je bij aankoop op de milieulabels ? 

 

Uitgelichte foto: Rainforest rescue

---